Giresun Sanat

giresunca

giresunca
Gürsel EKMEKÇİ( gursel@sanatlayasam.net )
59 kez
03 Nisan 2022 - 21:44
PAZAR’LIK
dünya üzerinde yer alan dillerin hiçbirinin ”giresunca” kadar kapsamlı olmadığını, kitaptı-köşeyazısıydı, bilmiyum kaç kez yazdım, konuk edildiğim söyleşilerde kaç kez anlattım?
benzerleri yurdumuzda pekçok ağızda da olan ”anuk”, ayam”, ”afgurmak” gibi sözcükleri kast etmiyorum.. (anuk nane demek, ayam hava demek, afgurmak havlamak demek)
bu minvalde; gerek yerel yemiş adları, gerek iklimsel terimler, gerekse hayvan sesi sözcükleri bi biçimde her yerde vardır diyebilirim.. ama yağmur bitek giresun’da ”çisgünlük” halde yağar..
o ayrıdır..
****
buradan hareketle, giresun dili ve edebiyatı’nı, asıl, eklerde ve tamlamalarda görmek olasıdır diyebilir miyiz?
deriz tabi la..
1) bu gözler okudu.. hem de yerel gazetede okudu.. zeytinlik semtimizde yangın çıkmış’mış.. daracık sokaklara itfaiye girememiş’miş.. itfaiye yangına ancak ”galedenaarı” müdahale edebilmiş’miş..
tercüme edeyim.. diyor ki muhabir kardeşimiz; lütfen böyle semtlere uygun minik itfaiye araçları da alınız.. yoksa, giresun kalesi’nden aşağı doğru su sıkmak zorunda kalınıyor”..
****
2) bu kulaklar duydu.. doğrusu, fikret anlattığı için duymuş denli oldu, ha o duymuş, ha ben, farkı olmazdı ki hiç.. adamcaaz büfeye girip; ”bi maltepeynennük kazı kazan” rica etmiş..
maltepe sigarası ile kazı kazan demek ayrıdır, onu herkes der türkiye’de.. ama maltepeyennük bitek bizim burada olur.. bu tamlamadaki matematiği duyamayandan bilim insanı, ritm duygusunu sezemeyenden müzisyen olmaz..
****
(giresunca’nın ana unsurları olan; küçümseme-nispet yapma-mukayese etme-alay ederek laf sokma gibi satırbaşlarına bu yazıda değinmiyorum)
şimdi konumuza girebliriz..
yukarıdaki ön bilgiler ışığında değerlendirilmesini arz ederim, dünyamızda elbette samsunca diye bi lisandan söz etmek de pek zordur, çok gereksizdir..
zaten doğdum doğalı tekbi samsunlu tanıdım; servet amca.. babamın en yakınıydı o.. orta 1’den, yani gassaray lisesi’nden ölene dek beraberdiler.. ablamı, abimi, beni koklayarak öperdi servet amca.. anlayın duyduğu sevgiyi, yakınlığı..
servet amcam’da asla şive görmedim, duymadım.. tam aksi, beyoğlu’nun göbeğinde yetişmesi sayesinde ve muhtemelen fransız edebiyatı / sineması etkisiyle, başka hiç kimseden duymadığımız tepkiler verirdi servet amca..
örnek 1) hayır demezdi.. annem biraz daha balık koyayım mı demiş olsun.. ”aaa-yooo ayten hanım” der idi..
örnek 2) aferin demezdi.. ben okulda ufacık bişi başarmış olayım.. ”hay yaşayasın be apo” der idi..
****
ula bi teşaşür eyleyip geldim.. laf dağılmış yine.. ben ne anlatacaktım acaba? töbe????
****
hah!
servet amca’mızın pek ama pek ender ağzından kaçırdığı şive; ”geliyu-gidiyu” falan demekti salt.. demek ”fiiller” samsun’da da böyleymiş diye için için gülerdim tabi..
****
günlerden bigün, avrupa gol kralı tanju çolak ve türkiye güzeli hülya avşar, trt’deki bi programda, canlı yayında yemek yediler.. şık bi masaydı, nezih bi ortamdı falan filan..
ula ne göreyim, tanıdığım ikinci ve son samsunlu olan tanju çolak, bi kibar bi kibar?? geliyo-gidiyo falan diyerek konuşuyo.. yapaydı bu tabi, yakışmıyordu, eğreti duruyordu.. Allah’ın magandası..
gençlik bizdeki, belki imrenme, büyük bi hevesle izledik o yemeği.. tahminen anneannem kuşağının bile hoşuna gitti, bu henüz başlamamış ilişki.. tüm yurta ve büyükelçiliklerde birbirlerine yakıştırılmıştı hülya & tanju ikilisi..
****
çok da geçmeden başladı ilişkileri biliyonuz.. hulusi kentmen şefkati ve hoşgörüsüyle büyümüş bizler, çok sempatik bulduk bu aşkı, destekledik, tanju’nun eşi aysu hanım’ın ve oğlunun ruh hallerini hiçe saydık..
sonra ne oldu? hamuru yetersiz tanju hıyarı şımardıkça şımardı, eninde sonunda çuvalladı tabi.. mercedes kaçakçılığından içeri düştü misal.. kavgalara karıştı misal.. eh öyleyse böyle bi karakterin cimbom forması altındaki muhtemel şike ilişkilerine hiç girmiyim, gassaraylı abi ve ablalarım üzülmesin misal..
hülya yengemizi ise sormayın.. yaşamına giren erkeklerin şeylerini listelemiyim şimdi ayıp olur, bana ne?
erkeklerin adlarını dedim ha, galbiniz de ne gadar fesatmış!
****
sonuçlar:
a) yeşilçam sinemasının en büyük açmazıdır.. örneğin türkan şoray kanser diğildir.. hastanede raporlar karışmıştır.. çok seviniriz.. iyi ama??? asıl mevzu ötede yahu?? bi başka kadın var?? iyiyim sanıyo kendini ama kanserli??? o kadını hiç göremedik filmde?? ölecek bi de?? ne kadar yanlış!!!! asıl o’nun filmi çekilmeli diğil miydi? aysu çolak ne yaptı acaba yaşamının geri kalan gısmında?
b) anneannemin kuşağı bu hülya & tanju aşkına hep hayır dua eyledi.. annemlerin kuşağı çekimser gibi görünmekle beraber, içten içe destekledi..
c) benim kuşağın ilk deneyimi idi.. canlı canlı.. gözlerimizin önünde.. halen etkisi altındayızdır.. (aslanım tanju)
d) hulusi kentmen ahlağı dünyada tektir.. keşke tüm gezegeni sarsa..
e) babam öldükten sonra servet amcam, ayten bacım demeye başladı anama..
f) yazıyla ilgisi yok ama.. bazen annem ve arkadaşlarının konken partisi haddinden fazla sürerdi.. diyelim eve gece 8’de gelmesi beklenen annem, 9’a doğru anca gelirdi.. babam çoktan gelmiş, biz yemeklerimizi yemişiz.. zil çaldığı an annannem homur homur ediyo; ”deli gız orman çakalı, üç gün oldu evden çıkalı”..
giresunca denen umman, biraz da annannem ve kuşağının yaşama bakış açısıdır..
****
sevgili kardeşlerim,
hepinize sağlıklı günler dilerim..
önce Allah’a sonra türk hekimlerine emanet olunuz..
dr. gürsel ötker
giresun ünv. tıp fakültesi romatizmal hastalıklar ve et kesüü bölüm başkanı
HABER HAKKINDA GÖRÜŞ BELİRT
Yorum Yok

YASAL UYARI! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen kişiye aittir.
Hava durumu
-
-
-
Nem Oranı: -
Basınç: -
Rüzgar Hızı: -
Rüzgar Yönü: -
ANKET

Sitem nasıl?

Sonuçları görüntüle

Yükleniyor ... Yükleniyor ...