Sevgili dostlar!

Görelemiz’in Rus işgalinden kurtuluşunun 105.Yıl Dönümü (13 Şubat 1918) maalesef çok acı bir tarihe denk geldi.

Yine ne acı bir tesadüf ki dün de (12 Şubat), son depremle yerle bir olan Kahramanmaraş’ın Fransız işgalinden kurtuluşunun 103.Yıl dönümü idi.

Ülkece yasta olduğumuz için haliyle mutat törenler de yapılmadı.

Bu halet-i ruhiye içinde okunur mu, okunmaz mı bilmem ama…

Görelemiz’in Rus işgalinden kurtuluşunun 105. Yıl dönümü için önceden hazırladığım yazıyı sizlerle paylaşmak istedim.

Buyurun, birlikte okuyalım:

28 Temmuz 1914 tarihinde I.Dünya Savaşı başlar.

Osmanlı İmparatorluğu, 1914 kasımında Almanlar’ın safında 5 cephede birden savaşa dahil olur.

Bu cephelerden biri de Kafkasya Cephesi idi.

Ermeni çeteleriyle takviyeli Rus ordusu 1916 şubatında büyük bir orduyla saldırıya geçer. Yerel milis güçleriyle takviyeli ordumuzun tüm direnmelerine ve kanlarının son damlasına kadar kahramanca savaşmalarına rağmen Karadeniz illeri birer birer işgal edilir.

Özellikle Rus Ordusu’nun içinde bulunan Ermeni asıllı askerlerle, işbirlikçi yerli Ermeni çetelerinin yaptıkları zulüm ve vahşetler nedeniyle, doğudan batıya doğru büyük bir göç başlar.

26 Temmuz 1916 tarihinde (Ramazan Bayramı’nın birinci günü) Çavuşlu’ya, ardından da Görele’ye giren Ruslar, büyük katliamlar yapar.

Şu ağıt, o günlerin acı bir hatırasıdır:

“Trabzon’dan çıktım başım selamet

Çavuşlu’ya vardım koptu kıyamet

Arkadaşlar kaptanıma emanet

Bu ayrılık şimdi de büktü belimi

Zalim düşman yaktı da yıktı evimi”

37.Fırka Komutanı Trabzonlu Miralay (Albay) Pirselimoğlu Hacı Hamdi Bey komutasındaki askeri birliklerimizle, Giresunlu Topal Osman Ağa komutasındaki Giresunlu milisler, kahramanca çarpışarak düşmanı Harşıt’ta durdurur.

Osman Ağa bir ara, silah arkadaşları Tomoğlu İsmail Ağa ile Kara Ahmet Ağa’ya dönerek:

“ Eğer geri çekilirken yara alır da yürüyemezsem beni düşmana sağ bırakmayın. Beni vurun ondan sonra çekilin!” der.

Zamanla halk örgütlenmeye başlar, çeteler kurulur. Kakaliçoğlu Abdülmuttalip, Kakaliçoğlu İsmail, Çakır Çoban, Çakır Çavuş, Cinoğlu Ali Osman, Bayıroğlu Hüseyin, Çürükvelioğlu Ali, Çürükvelioğlu Mustafa, Seyisoğlu Ömer, Hıdıroğlu Osman, Kodalakoğlu Halil (Kahraman-Karaman) ve Eynesilli Palakoğlu Deli Bilal ilk akla gelen çetecilerimizden bazılarıdır. Kodalakoğlu Halil aynı zamanda, Karadeniz’in en büyük kemençe üstatlarından olup, ünlü kemençe sanatçısı Picoğlu Osman’ın da ustasıdır.

Bu kahraman Görele uşaklarının yanı sıra bir de Gülüşan (Maksutoğlu) adlı 18 yaşında yiğit bir Türk kızı vardır. 37.Fırka Komutanı Hacı Hamdi Bey, arkadaşlarıyla birlikte 18 Rus askerini tutsak edip kendisine teslim eden Gülüşan’a, üzerindeki erkek kıyafetinden dolayı “Dursun Çavuş” adını vererek, onu taltif eder.

Yukarıda adlarını verdiğimiz Görele’nin yiğit Oğuz-Çepni uşaklarından oluşan kahraman çetecilerimiz, gerilla savaşı vererek, düşmana kan kusturur.

7 Kasım 1917 tarihinde Bolşevik İhtilali çıkınca, idareyi ele alan Bolşevik Ruslar’la 17 Aralık 1917’de Erzincan Ateşkes Antlaşması imzalanır. Ancak, Rus Ordusu içindeki Ermeniler antlaşma şartlarına uymayarak katliamlarına devam edince, Türk Ordusu taarruza geçer.

Düşman tüm ağırlıklarını bırakarak canlarının derdine düşer.

13 Şubat 1918 tarihinde bir Jandarma Üsteğmeni Görele’de yönetimi ele alarak, şanlı bayrağımızı hükümet konağının gönderine çeker. Kara günler geride kalmış, Görelemiz düşman çizmesinden kurtulmuştur artık.

Osman Ağa komutasındaki Giresun Uşaklarıyla, Göreleli ve Eynesilli çeteler düzenli ordu birlikleriyle birlikte düşmanı önlerine katarak Batum’a kadar kovalar.

Osman Ağa, düşmandan arta kalan cephaneyi iki adet motoruna yükledikten sonra, 14 Nisan 1918 tarihinde düzenli ordu birliklerinden önce Batum’a girer. Bu nedenle, ünlü şair ve yazar H.İzzettin Dinamo, Osman Ağa için “Batum Fatihi” tabirini kullanır.

Görelemiz’in 105.Kurtuluş Yıldönümü’nü yürekten kutluyor, aziz şehitlerimizi minnet, şükran ve rahmetle anıyoruz.

Ruhları şad, mekanları cennet olsun!

***